We lijken zo een keurig volkje. Weg is weg en opgeruimd staat netjes. Gooi het in de ondergrondse container, dan heb je er geen last meer van . Het zal je een zorg wezen wat er verder mee gebeurt, want het heeft zijn dienst gedaan. Gooi die troep maar in de vuilnisbak: schillen, plastic, glas en oud papier. Gooi die batterij er ook maar bij. Alles verdwijnt in diezelfde vuilnisbak. Of doe jij het anders?
Een goed gevulde vuilniszak weegt ongeveer 8 kilo. Daarvan bestaat de helft uit groente -, fruit- en tuinafval. Verder zit er in iedere zak bijna 2 kilo oud papier. Aan plastic, glas en blik zit er ook zo een portie in. En tot slot bevat de zak nog restjes verf en lijm, batterijen en medicijnen. Al dat afval wordt verbrand in grote ovens of gestort op vuilnisbelten. Het groente – fruit en tuinafval wordt gecomposteerd .Hopelijk is dat apart ingezameld. Anders moet het afval eerst worden gesorteerd. Trouwens, er is ook afval dat opnieuw kan worden gebruikt. We noemen dat hergebruik of recycling .
Dat kan met papier, glas en blik en zelfs met plastic . Al die soorten afval kunnen beter apart worden ingezameld. Dat heet sorteren bij de bron. Daarvoor dienen glasbakken en soms bakken voor papier en blik. Om alles wat je koopt zit een verpakking, vaak van plastic of karton. We kunnen haast niet zonder. In plastic blijven de koekjes vers en de chips lekker knapperig. En al die boodschappen neem je lekker mee in een plastic tasje. Er zijn verschillende soorten plastic. Een ervan bevat PVC. Niet iedereen is daar blij mee, want als dat verbrandt, komt er giftig gas vrij. Ook komen er hele kleine stukjes plastic in ons milieu terecht waaronder in zee.
Lege batterijen, ongebruikte medicijnen, lijm- en verfresten zijn gevaarlijk voor het milieu. We noemen dit afval klein chemisch afval. Ook al gaat het maar om kleine beetjes afval , het is super giftig. Daarom mogen deze spullen niet in de afvalbak verdwijnen. Je moet ze na gebruik weer inleveren bij de de winkel waar je ze gekocht hebt. Medicijnen bij de apotheek en verfresten bij de doe-het-zelf zaak. In veel winkels staan batterijbakken. Soms zijn er aparte verzamelpunten voor klein chemisch afval. Batterijen zijn verdraaid handig. Je hebt geen snoer nodig, zoals bij elektriciteit uit het stopcontact, want de spanning uit een batterij is veel lager. Je kunt er niet aan dood gaan. Batterijen bestaan er in allerlei maten: de penlite – batterij, de kleine en de dikke staafbatterij en het kleine knoopbatterijtje.
Ook de inhoud van de batterijen verschilt. Er zijn meer en minder giftige batterijen. In je zaklantaarn stop je een gewone zinkbruinsteen-batterij en in je telefoon een veel giftiger alkaline-batterij. Net als die kleine knoopbatterijtjes bevatten alkaline-batterijen kwik en dat is knap giftig. Kwik ken je misschien wel, het zat vaak in gewone thermometers. Kwik is nu vervangen door een andere stof dat kan uitzetten. Daarnaast heb je tegenwoordig oplaadbare batterijen. Ze bevatten de giftige metalen nikkel en cadmium. Dat staat allemaal op de batterij aangegeven met letters en cijfers. In één batterij zit maar een heel klein beetje gif. Maar in Nederland worden honderd miljoen batterijen per jaar verkocht. Samen is dat een heleboel gif. Met die batterijen komen per jaar duizenden kilo’s gif op vuilnisbelten en in verbrandingsovens terecht. Samen met het regenwater spoelt het gif dan de grond in. Planten en dieren krijgen het binnen en zo komt het gif in ons voedsel terecht. Dat gif is schadelijk voor de gezondheid. Van kwik bijvoorbeeld word je snel moe, krijg je hoofdpijn en nog veel meer ellende. En als het gif wordt verbrand, komt het als giftige stof in de lucht. Bovendien zijn voor batterijen veel kostbare grondstoffen nodig. Onze voorraden aan kwik, nikkel, cadmium en zink raken dus op. We kunnen nog steeds niet alle stoffen terugwinnen uit oude batterijen. En… het kost meer energie om een batterij te maken, dan dat een batterij kan leveren.
Beantwoord de volgende vragen over de leestekst
1. Hoe zwaar weegt een goed gevulde vuilniszak?
2. Wat is recycling?
3. Waarom is men niet blij met PVC?
4. Wat is klein chemisch afval?
5. Welke giftige metalen zitten er in oplaadbare batterijen?